Powikłania po koronawirusie. Jak wrócić do formy sprzed choroby?

Koronawirus nie odpuszcza i niezmiennie towarzyszy nam od niemal roku. Co za tym idzie przybywa osób, które borykają się z powikłaniami po covid-19. Brak smaku i zapachu, problemy z oddychaniem czy po prostu ogromny spadek formy - z takimi skutkami choroby mierzy się wielu ozdrowieńców. Około 1/4 z nich skarży się na depresję. Sporo osób zgłasza też problemy neurologiczne, m.in. kłopoty z pamięcią.

Powikłania po koronawirusie. Ciebie też dotyczą?

Jako, że koronawirus jest już z nami całkiem długo, wiemy o nim coraz więcej. Również to, że również te osoby, które przyszły covid-19 stosunkowo lekko czy wręcz bezobjawowo, nawet kilka miesięcy po wyzdrowieniu borykają się z powikłaniami po koronawirusie. Wśród nich najczęściej wymieniana jest:

• upośledzona czynność płuc
• zanik węchu i smaku
• zaniki pamięci
• uczucie ciągłego zmęczenia
• depresja
• dreszcze i poty
• problemy żołądkowo-jelitowe

Co więcej skutki zakażenia wirusem SARS-CoV-2 utrzymują się nawet przez kilka miesięcy!

Zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 wywołuje długotrwałe zmiany w układzie odpornościowym. W niektórych narządach, zwłaszcza w płucach, zmiany te utrzymują się daleko poza okres, w którym pacjenci przestali wydalać wirusa - powiedział w wywiadzie prof. Wesley Self, lekarz medycyny ratunkowej z Vanderbilt University Medical Center.

Niestety naukowcy nie znają odpowiedzi na pytanie o to, jak długo mogą się utrzymywać poszczególne powikłania po koronawirusie. U jednych zanikają szybciej, u innych utrzymują się miesiącami.

Powikłania po covid: Utrata węchu i smaku

Utrata węchu i smaku to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów covid. Niestety u wielu chorych utrzymuje się nawet kilka tygodni, czy też miesięcy po przechorowaniu koronawirusa. Jak odzyskać węch i smak? 

Dlaczego covid-19 towarzyszy utrata węchu (tzw. anosmia)? Początkowo naukowcy uważali, że wirus niszczy neurony w nosie.  Angielscy badacze rynolog i chirurg laryngolog z University of London Simon Gane i profesor chemii smaków Jane Parker odkryli, że jest nieco inaczej. 

Teraz, gdy mamy tomografię komputerową nosa i zatok u osób zakażonych koronawirusem, które utraciły węch, widzimy, że część nosa odpowiedzialna za odczuwanie zapachów jest zablokowana spuchniętą tkanką miękką i śluzem. Reszta nosa i zatok wyglądają normalnie, a pacjenci nie mają problemu z oddychaniem przez nos - mówią Gane i Parker - Dziś wiemy już, że SARS-CoV-2 zakaża nas, łącząc się z receptorami ACE2 znajdującymi się na powierzchni komórek górnych dróg oddechowych. Białko TMPRSS2 zaś pomaga wirusowi wniknąć w te komórki. Gdy ten znajdzie się już w środku, zaczyna się replikować, wywołując reakcję zapalną. Wtedy właśnie zaczynają się zniszczenia w organizmie chorego.

Jak odzyskać węch po koronawirusie? Ćwiczenia

Jak pokazują pierwsze doświadczenia w odzyskiwaniu węchu po koronawirusie pomocne są ćwiczenia stosowane dotychczas u osób, które z różnych powodów ten zmysł straciły. Ćwiczenia to opierają się na wytworzeniu ruchu powietrza w obrębie jamy nosowej, dzięki czemu do pola węchowego dociera znacznie więcej cząsteczek wonnych niż normalnie. Chcąc zwiększyć ilość wdychanych przez nas zapachów, a tym samym pobudzać receptory w nosie do pracy możemy wykonać następujące ćwiczenia, które pomogą odzyskać węch:

1. Przy zamkniętych ustach wykonujemy ruchy żucia
2. Przy zamkniętych ustach wykonujemy ruch ziewania.
3. Z jednej strony uciskamy skrzydełko nosa. Następnie angażując podniebienie miękkie wciągamy powietrze przez nos. Zwalniamy ucisk. Powtarzamy z drugiej strony nosa.

JAK ODZYSKAĆ smak PO KORONAWIRUSIE? ĆWICZENIA

W przypadku smaku, tak jak w przypadku węchu naszym zadaniem jest maksymalne pobudzenie leniwie działającego zmysłu. Z jednej strony smak odczuwamy dzięki rozmieszczonym na języku kubkom smakowym, z drugiej na naszą chęć do jedzenia wpływa też wygląd potrawy (im bardziej kolorowa i ładnie podana, tym bardziej mamy ochotę jej skosztować), jej zapach oraz atmosfera podczas jedzenia. Tuż po koronawirusie, gdy nie mamy smaku ani zapachu warto jest oddziaływać na zmysł, który posiadamy, tj. wzrok. Starajmy się przygotowywać dania tak, by kusiły samym swoim wyglądem. 

Najlepszym ćwiczeniem na odzyskanie smaku jest praktyka :) Dania, które pojawiają się na naszym stole powinny być bardzo wyraziste w smaku. Odstawmy na jakiś czas miałkie potrawy. Chwyćmy za przyprawy: bazylię, oregano, ziele angielskie, kminek, lubczyk, natkę pietruszki czy paprykę. Warto wykorzystać cudowne właściwości czosnku oraz cebuli, a od czasu do czasu skusić się na szczyptę czyli czy imbir lub goździki.

Jak pokazują badania osłabienie smaku może być powiązane z niedoborem witamin A i B2 lub cynku. By uzupełnić braki warto włączyć do menu (marchew, pomidory, truskawki, czarna porzeczka, kasze gryczana i jęczmienna, ryż, jajka, pieczywo pełnoziarniste.

Powrót do formy po covid

U wielu pacjentów, którzy właśnie przechorowali covid stwierdza się zadyszkę, którą lekarze wiążą z utratą kondycji fizycznej, obserwowaną też przy innych przewlekłych chorobach lub stanach specyficznych dla infekcji, takich jak postwirusowa reaktywna choroba dróg oddechowych, zwłóknienie płuc lub wirusowe zapalenie mięśnia sercowego. Jak odzyskać formę po koronawirusie? Powoli! Nie rzucaj się od razu na trening interwałowy. Zacznij od trzech rzeczy:

• spacerów, których tempo będziesz systematycznie zwiększać
• ćwiczeń oddechowych
• wzmocnienia mięśni poprzez statyczne ćwiczenia

Dopiero po takim przygotowaniu możesz powrócić do treningu interwałowego. Pamiętaj jednak, by podczas pierwszych treningów kontrolować puls, ponieważ możesz stosunkowo wolno wracać do tempa ćwiczeń, do którego byłaś przyzwyczajona dotychczas.

Sprawdź: Jak mierzyć tętno podczas treningu?

UWAGA! Wiemy, że Twoja forma po koronawirusie pozostawia wiele do życzenia. Wiemy też, jak trudno jest ją odzyskać. Jednak regularne spacery i umiarkowana aktywność fizyczna jest kluczowa dla Twojego powrotu do zdrowia i znacznie skróci okres rekonwalescencji. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, skonsultuj długość i czas spacerów z lekarzem.

Jak poprawić samopoczucie po koronawirusie?

Oprócz tego, że ruch ma zbawienny wpływ na nasze zdrowie, jest polecany również osobom z depresją. Podczas aktywności fizycznej w naszym ciele jest wydzielany hormon szczęścia (serotonina), a zmniejsza się poziom hormonu stresu (kortyzolu). By poziom kortyzolu spadł trening nie może być zbyt długi (poniżej 1 godziny) ani zbyt intensywny.

Drugim plusem spacerów jest fakt, że przebywamy na dworze. Jesteśmy lepiej dotlenione i dajemy organizmowi szansę na wytworzenie witaminy D. Pamiętaj jednak, że w naszym klimacie niezależnie od długości spacerów niezbędna jest suplementacja witaminy D. Przewiduje się:

• 1000 j. wit D dla dzieci w wieku do 10 lat
• 2000 j. wit D dla dorosłych
• 4000 j. wit D dla osób z nadwagą albo w starszym wieku.

Czytaj więcej: Witamina D - źródło zdrowia i młodości

Tuż po zakończeniu infekcji ogromnie ważna jest także zbilansowana, zróżnicowana dieta, która zapewni organizmowi niezbędne do odbudowy składniki odżywcze (białko) oraz będzie źródłem energii (węglowodany złożone). Dieta powinna też obfitować w witaminy i minerały. Jak to zrobić w praktyce? Z pomocą przyjdzie trener Mrs.Sporty, który przedstawi Ci prosty system tworzenia jadłospisów. Nie wymaga on od Ciebie liczenia kalorii ani korzystania z dodatkowych aplikacji.

Zapisz się na bezpłatne spotkanie z trenerem i poznaj koncepcję żywieniową Mrs.Sporty!

Skoro jesteśmy po żywieniu: w okresie osłabienia, kiedy mamy mniej sił na przygotowywanie posiłków, a nasz organizm często rozpaczliwie domaga się energii, kuszą nasz produkty z dużą zawartością cukru oraz mączne. To łatwo dostępne węglowodany proste. Niestety ich nadmiar przyczynia się do powstawania i utrzymywania się procesów zalanych w organizmie. Chcąc szybciej wrócić do zdrowia i dobrego samopoczucia zdecydowanie należy ich unikać. Zamiast mąki pszennej i słodyczy wykorzystaj w kuchni kasze, otręby, płatki jaglane, mąki z grubego przemiału itp. Szybko zauważysz, że dzięki ustabilizowaniu się poziomu cukru we krwi Twoje samopoczucie znacznie się poprawi i w mniejszym stopniu będziesz doświadczać nagłych spadków nastroju i energii.

Kolejną ważną kwestią jest też regularność posiłków. Dziennie powinniśmy jeść 3-5 posiłków. Warto, by były one o stałych porach. Oprócz plusów dla Twojej figury, ten system jedzenia wpłynie też na samopoczucie. Dzięki niemu nie będziesz się przejadać po długich godzinach niejedzenia, a organizm bardziej racjonalnie wykorzysta dostarczone mu składniki odżywcze.

Ćwiczenia oddechowe po koronawirusie

Jednym z częstszych powikłań po koronawirusie są problemy ze strony układu oddechowego, które pomogą złagodzić ćwiczenia oddechowe.

Przed przystąpieniem do ćwiczeń nie jedz zbyt obfitego posiłku. Jeśli lekarz zalecił Ci inhalacje, zrób je przed rozpoczęciem treningu oddechowego. Teraz przybierz odpowiednią pozycję ciała. 

Usiądź wygodnie. Prosto. Stopy rozstawione na szerokość bioder. Głowę wyciągnij do góry tak, jakbyś chciała urosnąć, a następnie cofnij nieco do tyłu. Ściągnij łopatki. Obniż barki (oddal je od uszu). Możemy przyjść do ćwiczeń oddechowych:

1. Wdech nosem, wydech ustami ułożonymi w dziubek. Wydech powinien być dłuższy niż wdech. Powtórz 3 razy.
2. Teraz powoli rób wdech wyobrażając sobie, jak płuca napełniają się powietrzem. Poczuj jak powietrze wypełnia Twoją klatkę piersiową, przeponę, górną część brzucha. Czas na długi powolny wydech. Wyobraź sobie, że powoli wyciskasz powietrze z płuc niczym z dmuchanej piłki. Powtórz 3 razy. Pamiętaj, by wydech był przynajmniej dwukrotnie dłuższy niż wdech.
3. Teraz wykonaj kilka głębokich oddechów we własnym tempie.

Nie powtarzaj ćwiczeń zbyt wiele razy, lepiej wykonać je kilka razy dziennie.

Jeśli wydaje Ci się, że zanadto spieszysz się podczas wydechów, poćwicz to ćwiczenie używając świecy: musisz robić wydech tak, by płomień świecy nie tylko nie zgasł, ale też niezbyt mocno się ruszał.

Chcesz wykonać więcej ćwiczeń oddechowych i dowiedzieć się, jak radzić sobie z powikłaniami po koronawirusie? Zapisz się na bezpłatne spotkanie z trenerem Mrs.Sporty!

Źródła:

"Wpływ ćwiczeń wymuszających przepływ powietrza przez jamę nosową na funkcję zmysłu węchu u chorych po całkowitym usunięciu krtani" JOANNA ZIMMER-NOWICKA, TOMASZ BŁASZCZYK, DARIUSZKACZMARCZYK, ALINA MORAWIEC-SZTANDERA, Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

"Smakowity. W jakim sensie?" Carla Barzanò i Michele Fossi, Slow Food

www.medonet.pl/koronawirus/to-musisz-wiedziec

www.politykazdrowotna.com/64810,powiklania-covid-nawet-kilka-miesiecy-po-wyleczeniu-covid-19-w-porownaniu-z-grypa-daje-wiecej-powaznych-powiklan,artykul,81232051.html