Rozstęp mięśni prostych brzucha – co o nim wiemy i jak sobie z nim radzić?

O rozejściu struktur, w tym przypadku mięśni prostych brzucha mówimy wtedy, gdy linia pośrodkowa jamy brzusznej jest większa od szerokości dwóch, trzech palców. Ponad połowa kobiet wymaga odpowiedniej opieki rehabilitacyjnej, tak samo dużo z niej nie korzysta. Całe zjawisko nasila się w ostatniej fazie ciąży kiedy to relaksyna i elastyna mają najwyższy poziom, powodując zwiotczenie oraz rozszerzanie się tkanki łącznej mięśni.

Rozejście mięśni podczas trwania ciąży charakteryzuje się brzuchem stożkowatym, który jest szczególnie widoczny podczas podnoszenia się z leżenia na plecach. Profilaktycznie zaleca się eliminowanie pozycji, w których ciężar narządów wewnętrznych może wywoływać dociskanie powłok brzusznych. Standardowo również do całej profilaktyki dochodzą unikanie dźwigania czy ćwiczeń angażujących tłocznię brzuszną oraz rozciągających.

RMPB po porodzie sprawdzane jest w trzeciej dobie po urodzeniu dziecka, czyli tuż przed wyjściem ze szpitala przy założeniu, że mama oraz potomek czują się dobrze i nie ma przeciwwskazań do opuszczenia szpitala. W trzeciej dobie, gdy zaistniało rozejście mięśni prostych brzucha można zaobserwować oraz wyczuć ruchy jelit tuż przy powierzchni skóry. U Kobiet o szczupłej budowie i niskiej zawartości tkanki tłuszczowej na brzuchu widoczne jest zagłębienie. Niejednokrotnie skóra układa się w kształt rozejścia i pacjentka zgłasza inny wygląd brzucha niż przed ciążą, dodatkowo po całym dniu czy sporym posiłku brzuch nadal wygląda na ciążowy.

Czy masz rozejście brzucha po ciąży?

Oprócz danych statystycznych, które mówią o tym, że większość kobiet boryka się z rozejściem się brzucha po ciąży, warto nie zakładać, że znajdujecie się, w którejkolwiek z grup tylko poświęcić 2 minuty na sprawdzenie i podjęcie działań.

Prawidłowa budowa kresy białej jest wąska maksymalnie na 2 palce oraz charakteryzuje się twardą powierzchnią.

Aby zaobserwować rozstęp:

1. Leżąc na plecach z ugiętymi kolanami umieść palce środkowy i wskazujący nad pępkiem, druga rękę połóż pod głowę.

2. Zepnij mięśnie jak do ćwiczeń lub spięcia brzucha unosząc łopatki od podłoża trzymając brodę równolegle do podłoża (broda do sufitu) i stopniowo sprawdzaj stan kresy idąc od pępka do mostka.

Jeśli pod palcami czujesz przerwę i zapadają się w głąb jamy brzusznej, to oznacza uszkodzenie struktury.

Jeśli czujesz delikatną, miękką powłokę skórną – kresa jest uszkodzona.

Jeśli mieszczą się 2 palce, ale kresa jest twarda – kresa nie jest uszkodzona, jest poszerzona, nad czym również należy pracować.

Następstwami niezaleczonego rozejścia mięśnia prostego brzucha są bóle kręgosłupa, obniżenie przedniej ściany pochwy, nietrzymanie moczu, hemoroidy, rozszerzone żebra oraz biodra. Po zaleczeniu RMPB objawy ustają.

Warto pamiętać, że metoda sprawdzania „palcami” jest metodą nie dość dokładną i warto skonsultować się z odpowiednim terapeutą.

Ćwiczenia na rozejście mięśni brzucha

Mięśnie, które powinny być angażowane podczas całego procesu to nie tylko mięśnie proste ale i poprzeczne brzucha. Rozejście kresy białej może dotyczyć Pań z silnymi mięśniami brzucha, jak i tych o słabszej ich sile. W ciąży nie zaleca się wzmacniania tych struktur, można jednak stosować metody, które będą hamowały proces, między innymi kinesiotaping.

Jeśli po ciąży zostało stwierdzone rozejście mięśni brzucha należy zacząć pracę nad mięśniami przede wszystkim wtedy, kiedy nasze ciało będzie na to gotowe, relatywnie jak najwcześniej, biorąc pod uwagę wszystkie wskazówki specjalistów nie umniejszając roli własnych odczuć.

Ćwiczenia należy wykonywać powoli i z dużą precyzją. Należy aktywizować i angażować mięśnie wewnętrzne oraz zewnętrzne brzucha oraz dno miednicy i jej okolice.

Ważny jest sposób oddychania, który skupiać się powinien na obiegu piersiowym (górny obszar klatki piersiowej) w ten sposób uruchamia się łopatka oraz ramiona, a brzuch zostaje podciągnięty.

Wykonując ćwiczenia miejmy na uwadze sposób w jaki działają, warto ruch wspomagać pracą manualną. Jeśli napinamy mięsień prosty brzucha warto dłońmi przybliżać do siebie miejsca, które się rozeszły. Innymi słowy złapać się pod boczki i jeśli mamy szczelinę w brzuchu zmniejszamy ją działając siłą odwrotną do tej, która rozciągała.

Przytulamy za pomocą rąk jedną i drugą stronę do siebie, tak jakbyśmy chciały skleić prawą stronę z lewą. Dobór ćwiczeń na rozejście mięśni brzucha mimo wszystko powinien być spersonalizowany oraz skonsultowany z fizjoterapeutą.

Cesarskie cięcie – mobilizacja blizny

Jeśli jesteś po cesarskim cięciu, oprócz ćwiczeń niezbędna jest mobilizacja blizny po cesarce, która będzie zapobiegać różnego rodzaju problemom w tym bólom kręgosłupa. W kwestii mobilizacji blizny pooperacyjnej – możemy wykonywać ją same, jednak warto wcześniej zasięgnąć rady specjalisty.

Zabiegi fizjoterapeutyczne można rozpocząć nie wcześniej niż po 6 tygodniach, po zdjęciu szwów oraz odpadnięciu strupów. Masaż blizny opiera się o kilka faz, w której pierwsza z nich to delikatne rozcieranie, wręcz głaskanie, następnie ugniatanie. Najbardziej odczuwalna jest ostatnia faza, gdzie specjalista odciąga bliznę mocno angażując powięzi oraz roluje na całej długości.

Warto łączyć fizjoterapię z zabiegami jonoferezy oraz laserów. W obrębie ciętej naruszonej struktury brak czucia może utrzymywać się latami, nie należy jednak zaprzestawania ćwiczenia mięśni oraz pracy nad powrotem do pełnej sprawności.

[Autor: Anna Wawrocka]